İstanbul fethinden bugüne kadar, Osmanlı Devleti'nin en küçük bölgesinde bile vuku bulan hadiseler, vesikaya geçirilmiştir.
Hiç bir mekanik ve elektronik cihaz yardımı olmaksızın milyonlarca vesikanın nasıl tertip, tanzim ve muhafaza edildiği düşünülürse, meselenin vüs'atı kolaylıkla anlaşılır.
Üç kıt'ada 6 asır Pâyidar olan Koca Osmanlı2nın topraklarının her şehrinde ayrı ayrı vesikalar bulunmaktadır.
İstanbul Başbakanlık Arşivi ile Topkapı Sarayı'ndaki vesikaların 150 milyon adet olduğu tahmin edilmektedir.
İkinci Türk Tarih Kongresinde tarihçi Bayraktaraviç'in verdiği bilgiye göre: Saraybosna, Belgrad ve Zagreb'te binlerce Osmanlı-Türk vesikası mevcuttur. (Süreti Defteri Sancâk'ı Arnavud) isimli eser 835 Hicri tarihli Arbavutluk Sancağı'nın tahrir defteridir. Bu eser 1954'te Ankara'da tabedilmiştir.
Ayrıca 7.000 cilt tutan ''Mahkeme'i Şeriyye Sicilleri'' De Osmanlı sosyal hayatı bakımından çok önemli vesikalarıdır.
Bu arşiv ve vesikaların 1/1000'i bile, henüz tetkik edilmemiştir. Çünkü özel bilgi ve ilgi gerektirmektedir.
İşin en kötü tarafı, bu bâhâ biçilmez vesaikin, yok olmaya terkedilmesidir. Eğer modern bakım yapılmazsa rutubet ve tozla yok olacakları muhakkaktır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder