Edirne Kadı'sı (Muhammed El- Fenari) nin yazdığı, mühim bir eser vardır. 1519'da arapça olarak kaleme alınan bu kitabın adı: (Ayasofya Tahrir Defteri) dir.
O kaynak'ta, Bizans binaları hakkında, etraflı malûmat mevcuttur. Öyle ki, eskiden kalanlarla; yeni yapılanlar ve eskilere ilâve edilenler ayrı ayrı belirtilmiştir.
Tek katlı binalara (BEYT) denirken, üzerine kat ilâve edilenlere (Menzil) adı verilmektedir. Manzaralı katlar ise, (Gurfe) olarak zikredilir.
İstanbul Surları içindeki bütün evler, Devlet mâlı ilân edilmişti.
Feth-i mübin'de yararlığı görülen Gâzilere ve Âlimlere, bu evler tahsis edildi. Onlar sâyesinde birçok Câmi ve Mescid meydana getirilmiş ve ilk Müslüman- Türk Mahalleleri teşekküle başlamıştır.
Bununla beraber, Fâtih Sultan, Anadolu ve Rumeliden birçok ailenin dahi, Der'seâdet'e gönderilmesini temin etmiştir. Evliya Çelebi ve yabancı kaynakların belirttiği üzere, meselâ:
Anadolu'dan ilk gelenler arasında, bursalılaı: Eyüb Sultan'a, Trabzonlular: Bâyezid Câmii civarına, Çarşamba ovası halkı: Çarşamba semtine. Tireliler: Vefâ semtine, Kastamonulular: Kazancı mahallesine, Gelibolular: Tersâne'ye, Sinop ve Samsunlular: Tophane'ye, Eğridirler: Eğri kapıya, İzmirliler: Büyük Galata'ya, Konya, Aksaray ve Dârendeliler (Karaman): Aksaray ve Fâtih semtlerine iskân edildiler. Diğer Müslüman Türkler umumiyetle, Üsküdar'ı tercih etmişlerdir.
Avrupalı Müslümanlardan, meselâ Üsküplüler: Cibâli tarafına, Yenişehirliler ise: Yenikapı sahillerine yerleşmişlerdirMora Rumları: Fener mahallesine: Ermeniler: Lânga, Kumkapı ve Hasküy'e, Yahudiler ise: Tekfur- Sarayı ile Çıfıt Kapısı civarına iskân edilmişlerdir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder